AB'den İsrail'e Şok! İşbirliği Anlaşması Tehlikede mi?
Gündem

AB'den İsrail'e Şok! İşbirliği Anlaşması Tehlikede mi?


20 May 20255 dk okuma14 görüntülenmeSon güncelleme: 21 May 2025

Avrupa Birliği (AB),Gazze'deki iddia edilen insan hakları ihlalleri nedeniyle İsrail ile olan iş birliği anlaşmasını gözden geçirme kararı aldı. AB'nin bu kararı, İsrail'e yönelik artan uluslararası baskının bir göstergesi olarak değerlendiriliyor. Peki, bu karar ne anlama geliyor ve İsrail-AB ilişkilerini nasıl etkileyecek? İşte tüm detaylar...

AB'nin Gözden Geçirme Kararının Nedenleri

AB'nin üst düzey diplomatı Kaja Kallas, Brüksel'in bu adımı atmasının nedeninin 27 üye ülkenin "güçlü bir çoğunluğunun" bu yönde destek vermesi olduğunu belirtti. Kallas, bu kararın İsrail'e baskı oluşturma amacı taşıdığını da sözlerine ekledi. Gazetecilere verdiği demeçte, “Bu karar, ülkelerin Gazze’deki durumun sürdürülemez olduğunu gördüğünü gösteriyor. Amacımız gerçekten insanlara yardım etmek ve insani yardımı engelleri kaldırarak ulaştırmak” dedi.

İsrail’in ateşkesin sona ermesinin ardından Gazze’deki saldırılarına yeniden başlaması, AB ile İsrail arasındaki ticari ilişkilerin temelini oluşturan AB-İsrail Ortaklık Anlaşması'nın gözden geçirilmesi yönündeki çağrıları artırdı. Kallas, İsrail’in Gazze’ye girmesine izin verdiği yardım kamyonlarının, bölgedeki acılarla karşılaştırıldığında "okyanusta bir damla" olduğunu söyledi. İsrail, o gün Gazze’ye 93 yardım kamyonunun girdiğini açıkladı.

Üye Ülkelerden Gelen Tepkiler

Hollanda, bir yıl önce Filistin davasını güçlü şekilde destekleyen İspanya ve İrlanda’nın anlaşmanın askıya alınması yönündeki çabalarının başarısız olmasının ardından, bu yöndeki son girişime öncülük etti. Diplomatlar, Brüksel’deki toplantıda 17 AB üyesi ülkenin, insan haklarına saygı çağrısı yapan anlaşmanın ikinci maddesi kapsamında gözden geçirme talep ettiğini aktardı. Belçika Dışişleri Bakanı Maxime Prévot, Gazze’deki hak ihlalleri konusunda “hiçbir şüphesi olmadığını” belirtti ve gözden geçirmenin anlaşmanın tamamen askıya alınmasına yol açabileceğini söyledi.

AB'nin bu kararı almasında etkili olan faktörler şu şekilde sıralanabilir:

  • Gazze'deki insani durumun kötüleşmesi
  • Uluslararası toplumdan gelen baskılar
  • AB üye ülkelerinin çoğunluğunun desteği

Kararın Olası Sonuçları

AB'nin İsrail ile olan iş birliği anlaşmasını gözden geçirme kararı, ilişkilerde önemli bir dönüm noktası olabilir. Bu kararın olası sonuçları şunlar olabilir:

  • İsrail'e yönelik ekonomik baskının artması
  • İsrail'in uluslararası arenada yalnızlaşması
  • AB-İsrail ilişkilerinde gerginliğin artması

Ancak, AB'nin uzun süredir devam eden iç bölünmeleri nedeniyle bu çatışma üzerinde etkili olmakta zorlandığı da unutulmamalı. Bazı ülkeler İsrail’i desteklerken, bazıları daha çok Filistin yanlısı olarak görülüyor. Bu görüş ayrılıklarının bir göstergesi olarak, Macaristan ayrı bir kararla Batı Şeria’daki İsrailli yerleşimcilere yönelik yeni yaptırımlar uygulanmasını engelledi.

AB'nin İsrail ile iş birliği anlaşmasını gözden geçirme kararı, bölgedeki dengeleri değiştirebilecek önemli bir adım. Bu kararın, İsrail'in politikaları üzerinde ne kadar etkili olacağı ise zamanla görülecek. Ancak, bu adımın, uluslararası toplumun İsrail'e yönelik artan tepkisinin bir yansıması olduğu açıkça ortada.