Ekonomist Mahfi Eğilmez, Türkiye'deki gelir dağılımındaki adaletsizliği ve artan pahalılığı çarpıcı bir şekilde gözler önüne serdi. Kendi internet sitesinde yayınladığı yazıda, Türkiye'deki gelir seviyelerini ve özel okul ücretlerini, Portekiz ve Brezilya gibi ülkelerle kıyasladı. Ortaya çıkan sonuçlar ise oldukça düşündürücü.
Orta Sınıf Alarm Veriyor!
Eğilmez, Türkiye'deki sorunların sadece enflasyon ve düşük büyüme ile sınırlı olmadığını vurguluyor. Gelir dağılımındaki bozulma ve orta sınıfın yok olması gibi ciddi problemlerin de altını çiziyor. Yazısında şu ifadelere yer veriyor:
Türkiye’de son yıllarda ortaya çıkan sorunlar yüksek enflasyon, düşük büyüme gibi sorunlarla sınırlı değil. Bunların yanı sıra gelir dağılımının hızla bozulmuş olması, orta sınıfın yok olması çok büyük bir sorun olarak ortada duruyor. Nüfusun 17 milyonu Portekiz ortalamasında yıllık gelire (kabaca 27 bin dolar), 17 milyonu Brezilya düzeyinde yıllık gelire (kabaca 10 bin dolar), 17 milyonu Tayland düzeyinde (kabaca 7 bin dolar), kalan 35 milyonu da Ürdün düzeyinde (kabaca 4 bin dolar) yıllık gelire sahip durumda.
Özel Okul Ücretleri Uçuşta!
Eğilmez'in dikkat çektiği bir diğer nokta ise özel okul ücretlerindeki astronomik artış. Diğer ülkelerle yapılan karşılaştırmalar, Türkiye'deki durumun vahametini ortaya koyuyor:
Buna karşılık örneğin özel okulların yıllık ücretleri Portekiz’de yıllık 6 bin dolar, Brezilya’da 5 bin dolar iken Türkiye’de 20 - 30 bin dolar dolayında bulunuyor. Özel okul ücretleri yıllık kişi başına geliri Türkiye 4 katı dolayında olan Fransa, Almanya ve İtalya’da 20.000 dolar dolayında.
Satın Alma Gücü Paritesi Bir Yanılsama mı?
Eğilmez, geçmişte Türkiye'de gelirlerin düşük olmasına rağmen hayatın Avrupa kadar pahalı olmadığını, dolayısıyla satın alma gücünün daha yüksek olduğunu belirtiyor. Ancak günümüzde durumun değiştiğini, özellikle kiralar, otomobil fiyatları ve gıda maddeleri gibi temel ihtiyaçların Avrupa ve dünya ortalamalarının üzerinde olduğunu vurguluyor. Satın alma gücü paritesinin (SAGP) yüksek görünmesinin ise düşük tutulan kurdan kaynaklanan bir yanılsama olduğunu ifade ediyor.
Türkiye'deki gelir dağılımındaki adaletsizlik ve artan pahalılık, vatandaşların yaşam standartlarını olumsuz etkiliyor. Özellikle eğitim gibi temel ihtiyaçlara erişimde yaşanan zorluklar, geleceğe dair endişeleri artırıyor. Mahfi Eğilmez'in bu çarpıcı analizleri, ekonomik politikaların yeniden gözden geçirilmesi ve daha adil bir gelir dağılımı için somut adımlar atılması gerektiğini bir kez daha gözler önüne seriyor.
