Atıkta Rekor: 26 Milyon Ton Bertaraf! Gelecek Kurtuluyor Mu?
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Türkiye'nin atık yönetimi konusunda önemli adımlar attığını ve son 6 yılda 26 milyon tonun üzerinde atık bertaraf edildiğini, ayrıca 6.9 milyon ton atığın geri kazanıldığını açıkladı. Bu başarı, Sıfır Atık Hareketi'nin ve sürdürülebilir enerji politikalarının bir sonucu olarak değerlendiriliyor. Peki, bu büyük başarı Türkiye'yi atık sorunundan tamamen kurtarabilecek mi?
Türkiye'nin Atık Yönetimi Stratejisi
Bakan Bayraktar, Sıfır Atık Vakfı tarafından düzenlenen Uluslararası Sıfır Atık Forumu'nda yaptığı konuşmada, atık yönetiminin sadece çevre politikalarıyla sınırlı olmadığını, aynı zamanda kaynak yönetiminde farklı bir kalkınma modeli olduğunu vurguladı. Dünya genelinde her yıl üretilen 2.1 milyar ton katı atığın sadece %19'unun geri dönüştürülebildiği ve %11'inden enerji üretilebildiği düşünüldüğünde, Türkiye'nin bu alandaki çabaları büyük önem taşıyor.
Türkiye'de günlük 100 bin ton belediye atığı oluştuğunu belirten Bayraktar, bu atığın yaklaşık %10'unun enerjiye dönüştürüldüğünü ve atıktan türetilmiş yakıt kullanımının özellikle çimento sektöründe hızla arttığını söyledi. Bu sayede yıllık yaklaşık yarım milyon ton kömür eşdeğeri bir enerji tasarrufu sağlandığını da ekledi.
Bakan Bayraktar, Türkiye'nin "2053 net sıfır emisyon" vizyonuyla uyumlu olarak enerji verimliliği, yenilenebilir enerji, yerli kaynakların kullanımı, nükleer enerji ve hidrojen gibi yeni teknolojilere odaklandığını belirtti. Bu kapsamda, enerji ve maden kaynaklarının verimli, çevreye duyarlı, sürdürülebilir ve azami yerlilikle değerlendirilerek ülkenin kalkınmasına maksimum katkı sağlanması hedefleniyor.
Sıfır Atık Hareketi'nin Önemi
Bakan Bayraktar, Sıfır Atık Hareketi'nin sadece bir çevre projesi olarak değil, aynı zamanda yeni bir medeniyet tasavvuru olarak görüldüğünü ifade etti. Bu hareketle çevreden enerjiye, sera gazı salınımından depolama alanlarına kadar pek çok alanda tasarruf sağlanarak geleceğe yatırım yapılıyor.
Sıfır Atık Projesi kapsamında, bakanlığın merkez ofisinde ve bağlı, ilgili ve ilişkili tüm kurumlarda Sıfır Atık Yönetim Sistemi kuruldu ve yaklaşık 11 bin çalışana bu konuda eğitimler verildi. Son 6 yılda bakanlığın tüm kuruluşları ile birlikte 26 milyon tonun üzerinde atık bertaraf edildi ve 6 milyon 900 bin ton atık geri kazanıldı. Ayrıca, 1 milyon tondan fazla atık alternatif hammadde olarak değerlendirildi.
Geleceğe Yönelik Projeler ve Hedefler
Bakan Bayraktar, biyokütle, atık ısı geri kazanımı, jeotermal ısıtma sistemleri, atık madeni yağların yeniden kullanımı gibi alanların enerji verimliliği politikalarının ayrılmaz bir parçasını oluşturduğunu belirtti. Türkiye genelinde yaklaşık 190 biyokütle enerji tesisinin faaliyet gösterdiğini ve bu tesislerde organik atıklardan hem elektrik hem de ısı üretildiğini, tarımsal ve belediye atıklarının ekonomiye geri kazandırıldığını söyledi.
Madencilik sektörünün dünyadaki toplam atıkların yaklaşık %40'ını oluşturduğuna dikkat çeken Bayraktar, bu atıkların içindeki metal ve minerallerin yeniden değerlendirilebilme potansiyelinin yüksek olduğunu vurguladı. Bu nedenle madencilik faaliyetlerinde çevre duyarlılığı ve kaynak verimliliğini merkeze alan bir anlayışla hareket edildiğini ve maden ruhsat sahalarında üretimden kaynaklanan atıkların değerlendirilmesi amacıyla ruhsat sahipleri ile kamu kurum ve kuruluşlarına pasa değerlendirme izni verildiğini belirtti.
Sonuç olarak, Türkiye'nin atık yönetimi konusunda attığı adımlar ve elde ettiği başarılar, ülkenin sürdürülebilir bir geleceğe doğru ilerlediğinin önemli bir göstergesi. Ancak, atık miktarının sürekli arttığı ve geri dönüşüm oranlarının hala düşük olduğu düşünüldüğünde, bu alandaki çabaların daha da artırılması gerekiyor. Sıfır Atık Hareketi ve benzeri projelerle toplumun bilinçlendirilmesi, geri dönüşüm altyapısının güçlendirilmesi ve atık yönetiminde yeni teknolojilerin kullanılması, Türkiye'nin atık sorununu çözme yolunda önemli adımlar olacaktır.
