Çiftçi Bayraktar'dan Tarım Uyarısı: Gençler Tarlaya Nasıl Döner?
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, tarımın geleceği ve gençlerin sektöre katılımı konusunda önemli açıklamalarda bulundu. Bayraktar, özellikle kadın çiftçilerin kırsalın umudu ve tarımın güvencesi olduğunu vurgulayarak, gençlerin tarıma kazandırılması için alınması gereken önlemlere dikkat çekti.
Gençler Neden Tarladan Uzak Duruyor?
Bayraktar'a göre, çiftçilerin yaş ortalamasının yükselmesi tarım sektörünün karşı karşıya olduğu en büyük sorunlardan biri. TZOB Ziraat Odaları Bilgi Sistemi (ZOBİS) verilerine göre, çiftçilerin yaş ortalaması 59'a yükseldi. Bu durum, genç nüfusun tarım sektöründen uzaklaşması ve üretimin geleceği açısından ciddi bir tehdit oluşturuyor.
- Çiftçilerin %35'i 65 yaş ve üzerinde
- Çiftçilerin %35'i 50-64 yaş aralığında
- Çiftçilerin sadece %5'i 18-32 yaş grubunda
Bu tablo, tarım sektöründe genç nüfusun hızla azaldığını ve üretimin geleceği açısından ciddi bir sorun oluştuğunu gözler önüne seriyor. Bayraktar, "Son 30 yıldır hiç doğum gerçekleşmeyen köylerimiz bulunuyor, kış aylarında tamamen boşalan köylerin sayısı artıyor. Bu durum yalnızca üretimi değil, kırsal yaşamın sosyal dokusunu da tehdit ediyor" dedi.
Kadın Çiftçilerin Rolü ve Karşılaştığı Zorluklar
Bayraktar, kadın çiftçilerin tarımsal üretimdeki kritik rolüne dikkat çekerek, onların karşılaştığı zorluklara da değindi. Kadın çiftçilerin büyük bölümünün aile işletmelerinde ücretsiz aile işçisi statüsünde çalıştığını ve emeklerinin çoğu zaman ‘aile içi katkı' olarak görüldüğünü belirtti. Bu durum, kadın çiftçilerin üretici kimliğini gölgeliyor ve sosyal güvenlikten yeterince yararlanamamalarına neden oluyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) 2024 yılı verilerine göre, Türkiye'de 4/B kapsamındaki 427 bin 298 zorunlu tarım Bağ-Kur'lu çiftçinin sadece %24,69'unu kadın çiftçiler oluşturuyor. Ayrıca, kadın çiftçilerin sadece %11'i Tarım Bağ-Kur primini ödeyebiliyor, geri kalan büyük çoğunluğu gelir yetersizliği nedeniyle sistem dışında kalıyor.
Çözüm Önerileri: Gençler ve Kadınlar Tarıma Nasıl Kazandırılır?
Bayraktar, sorunun çözümü için kapsamlı ve sürdürülebilir politikaların geliştirilmesi gerektiğini vurguladı. İşte Bayraktar'ın çözüm önerileri:
- Tarım arazisi edinimi kolaylaştırılmalı
- Düşük faizli kredi ve hibe destekleri artırılmalı
- Tarımsal girişimcilik ve teknoloji temelli eğitimler yaygınlaştırılmalı
- Kadın çiftçilere özel prim desteği ve pozitif ayrımcılık uygulanmalı
- Kırsal bölgelerde kreş, yaşlı ve engelli bakım hizmetleri sağlanmalı
- İnternet erişimi ücretsiz hale getirilmeli
- Sağlık, eğitim ve ulaşım hizmetleri güçlendirilmelidir.
Tarımın Geleceği ve Yapılması Gerekenler
Bayraktar, tarımın stratejik ve itibarlı bir meslek olduğu topluma yeniden anlatılmalı, tarım liseleri ve üniversitelerde tarım-teknoloji odaklı bölümler açılmalıdır. Ayrıca, kadın çiftçilere yönelik Tarım Bağ-Kur prim desteği sağlanmasının, kırsalda yapılacak en büyük reform olacağını belirtti.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği olarak kadın çiftçilerimizin sosyal güvenlik sistemine erişiminin kolaylaştırılmasını, gelir düzeylerine uygun prim desteği sağlanmasını ve kırsalda yaşam koşullarının iyileştirilmesini acil öncelik olarak görüyoruz. Kadınlara fırsat verildiğinde liderliğin, üretimin ve değişimin öncüleri olurlar. Tüm kadın çiftçilerimizin 15 Ekim Dünya Kadın Çiftçiler Günü'nü kutluyor, alın teriyle toprağa can veren tüm kadın emekçilerimizi saygı ve minnetle selamlıyorum" dedi.
