Türkiye'de milyonlarca staj ve çıraklık mağduru için umut verici bir gelişme yaşandı. Staj ve çıraklık dönemlerinin emeklilik başlangıç tarihine dahil edilmesine yönelik bir kanun teklifi Meclis'e sunuldu. Hatay Milletvekili Nermin Yıldırım Kara tarafından hazırlanan bu teklif, sosyal güvenlik sistemindeki önemli bir sorunu çözmeyi amaçlıyor. Peki, bu kanun teklifi yasalaşırsa neler değişecek? İşte detaylar...
Staj Başlangıç Tarihi Neden Sayılmıyor?
Günümüzde lise döneminde staj yapan kişilerin Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) sadece kısa vadeli sigorta primleri ödeniyor. Bu durum, staj döneminin emeklilik başlangıç tarihi olarak kabul edilmemesine yol açıyor. Dolayısıyla, staj yapan milyonlarca kişi emeklilik hesaplamasında mağduriyet yaşıyor. Bu mağduriyetin giderilmesi için uzun zamandır çeşitli çalışmalar yürütülüyor ve nihayet Meclis'e bir kanun teklifi sunuldu.
Bu durumun yarattığı adaletsizliği gidermek amacıyla sunulan kanun teklifi, staj ve çıraklık sürelerinin emeklilikte belirleyici olması gerektiğini vurguluyor. Mevcut uygulamada, stajyerlerin ödediği primler yalnızca kısa vadeli sigorta kollarına yönelik olup, emeklilik hesabına dahil edilmiyor. Bu durum, özellikle meslek liselerinde okuyan ve staj yapan öğrencilerin gelecekteki emeklilik hakları açısından büyük bir dezavantaj yaratıyor. Kanun teklifiyle bu adaletsizliğin ortadan kaldırılması ve stajyerlerin emeklilik haklarının güvence altına alınması hedefleniyor.
Kanun Teklifinin Detayları Neler?
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda değişiklik yapılmasını öngören bu teklif, staj ve çıraklık sürelerinin emeklilikte dikkate alınmasını sağlayacak önemli düzenlemeler içeriyor. Teklifte yer alan düzenlemeye göre, mesleki eğitim gören öğrenciler, çıraklar ve stajyerlerin bu süreleri, borçlanma yoluyla emeklilik başlangıç tarihine dahil edilebilecek. Bu, stajyerlerin gelecekte daha erken emekli olabilmeleri için önemli bir fırsat sunuyor.
Ayrıca, teklifin yasalaşması durumunda geçmişte staj yapanlar da geriye dönük borçlanma yaparak bu haklardan yararlanabilecek. Kanun teklifinde, "Bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki çıraklık ve staj süreleri, sigortalının başlangıç tarihinden önceki süreler için borçlanma hakkı tanınması halinde, sigortalılık başlangıç tarihi geriye çekilir" ifadelerine yer verildi. Bu da, geçmişte staj yapmış olanların dahi bu düzenlemeden faydalanabileceği anlamına geliyor.
- Staj süreleri emeklilik başlangıcına dahil edilebilecek.
- Geçmişte staj yapanlar geriye dönük borçlanma yapabilecek.
- Milyonlarca stajyerin emeklilik hayalleri gerçek olabilir.
Emeklilik Yaşı Nasıl Hesaplanır?
Türkiye'de emeklilik yaşı, sigortalılık süresi, prim ödeme gün sayısı ve cinsiyet gibi faktörlere bağlı olarak değişmektedir. 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar için emeklilik şartları daha farklıyken, bu tarihten sonra sigortalı olanlar için kademeli olarak artan bir emeklilik yaşı söz konusudur. Emeklilik yaşının hesaplanmasında dikkate alınan temel faktörler şunlardır:
- Sigortalılık Süresi: İlk sigorta giriş tarihinden itibaren geçen süre.
- Prim Ödeme Gün Sayısı: SGK'ya ödenen toplam prim gün sayısı.
- Cinsiyet: Kadınlar ve erkekler için farklı emeklilik yaşları belirlenmiştir.
Staj sigortası düzenlemesiyle birlikte, staj sürelerinin emeklilik hesabına dahil edilmesi, özellikle erken yaşta sigortalı olanların emeklilik yaşını öne çekebilecek ve daha erken emekli olmalarını sağlayabilecektir.
Meclis'e sunulan bu kanun teklifi, milyonlarca staj ve çıraklık mağduru için büyük bir umut kaynağı oldu. Eğer teklif yasalaşırsa, staj süreleri emeklilik hesabına dahil edilecek ve geçmişte staj yapmış olanlar da geriye dönük borçlanma yaparak bu haktan yararlanabilecek. Bu düzenleme, sosyal güvenlik sisteminde önemli bir adaletsizliği giderecek ve gençlerin geleceğe daha umutla bakmasını sağlayacaktır. Kanun teklifinin Meclis'te kabul edilip yasalaşması, stajyerler için yeni bir dönemin başlangıcı olabilir.
