
Faşizm Hortladı! Aydınlardan Çağrı: Yenilenmiş Açık Mektup
Yüz yıl sonra faşizmin yeniden hortlaması üzerine, dünya genelinden 422 aydın, sanatçı ve bilim insanı, 1925'te Mussolini'ye karşı yayımlanan tarihi açık mektubu yenileyerek önemli bir çağrıda bulundu. "Bir Asır Sonra: Faşizmin Geri Dönüşüne Karşı Yenilenmiş Açık Mektup" başlıklı bu metin, faşizme karşı direnişi ve demokrasiyi savunma gerekliliğini vurguluyor.
Faşizmin Yükselişi ve Tehlikeleri
Mektupta, faşizmin bir asır önce İtalya'da ortaya çıktığı ve modern diktatörlüğün başlangıcını işaret ettiği belirtiliyor. Faşizmin, iktidarı ele geçirdiği her yerde güçler ayrılığını ortadan kaldırdığı, muhalefeti şiddetle susturduğu, basını kontrol altına aldığı ve insan haklarını ihlal ettiği vurgulanıyor. Ayrıca, faşizmin yarattığı ölüm kültürü, emperyalist saldırganlığı ve soykırımcı ırkçılığı yücelterek İkinci Dünya Savaşı'nı ve Holokost'u tetiklediği hatırlatılıyor.
Günümüzde ise, faşist özellikler taşıyan yeni bir aşırı sağ hareket dalgasının ortaya çıktığına dikkat çekiliyor. Bu hareketlerin, demokratik norm ve kurumlara saldırdığı, ırkçı söylemlerle süslenmiş aşırı milliyetçiliği körüklediği ve otoriter yönetimleri desteklediği ifade ediliyor. Bu durumun, artan eşitsizliklere ve sosyal dışlanmaya çözüm bulamayan iktidarlara karşı duyulan memnuniyetsizlikten kaynaklandığı belirtiliyor.
Mektupta faşizmin karakteristik özellikleri şöyle sıralanıyor:
- Demokratik norm ve kurumlara saldırılar
- Irkçı söylemlerle süslenmiş aşırı milliyetçilik
- Otoriter yönetimler
- Temel bilimsel verileri ve bilgileri yok etme çabası
- "Alternatif gerçekler" uydurma
- "İç düşmanlar" icat etme
Demokrasiye Sahip Çıkma Çağrısı
Aydınlar, demokrasiye değer veren herkesi harekete geçmeye çağırarak şu önerilerde bulunuyor:
- Demokratik, kültürel ve eğitim kurumlarını savunun.
- Demokratik ilkelerin ve insan haklarının ihlal edilmesine karşı çıkın.
- Sessizliği öneren önleyici itaati reddedin.
- Yerel ve uluslararası kolektif eylemlere katılın.
- Mümkün olduğunda boykot ve grev yapın.
- Direnişi görmezden gelinemez ve bastırılması maliyetli hale getirin.
- Gerçekleri ve kanıtları savunun.
- Eleştirel düşünceyi teşvik edin.
Sonuç: Mücadele Sürekli Olmalı
"Bu mücadele sürekli bir mücadeledir" diyen aydınlar, seslerinin, hareketlerinin ve ilkelerinin otoriterliğe karşı bir siper olmasını umut ediyor. Yenilenmiş bu meydan okuma bildirisi, faşizme karşı direnişin ve demokrasiyi savunmanın önemini bir kez daha hatırlatıyor. İmzacıların ortak mesajı, insanlığın durağanlık, artan eşitsizlik, adaletsizlik ve felaketle yüzleşmemesi için demokrasiye sahip çıkılması gerektiği yönünde. Özellikle iklim krizinin oluşturduğu varoluşsal tehdit de göz önüne alındığında, bu çağrı daha da önem kazanıyor.