Toplum Çalışmaları Enstitüsü'nün 2 Nisan 2025 tarihinde gerçekleşen tüketim boykotuna dair yayımladığı rapor, Ankara esnafının yaşadığı zorlukları gözler önüne seriyor. Rapor, AVM yoğunluğu verileri, esnaf görüşmeleri ve Merkez Bankası istatistikleri ışığında boykotun etkilerini detaylı bir şekilde inceliyor. Ankara'da esnafın neredeyse yarısının işlerinde düşüş yaşadığı belirtilirken, boykotun ekonomik etkileri ve geleceği tartışma konusu olmaya devam ediyor.
AVM Yoğunluğu: Boykotun İzleri
Toplum Çalışmaları Enstitüsü, boykota katılım düzeyini ölçmek için Google Maps'in sağladığı "popüler zamanlar" verilerini kullanarak İstanbul ve Ankara'daki alışveriş merkezlerinin yoğunluk düzeylerini analiz etti.
- İstanbul'da CHP seçmeninin yoğun olduğu bölgelerdeki AVM'lerde, boykotun ertesi günü %28'e varan yoğunluk artışı gözlemlendi.
- Ankara'da ise Çankaya ilçesindeki AVM'lerde benzer bir yoğunluk artışı tespit edildi.
- Enstitü, bu denli büyük bir farkın ilk defa kaydedildiğini vurguladı.
Bu veriler, boykotun özellikle muhalefetin güçlü olduğu bölgelerde etkili olduğunu gösteriyor. Ancak, boykotun ekonomik etkileri sadece AVM'lerle sınırlı değil.
Esnaf Ne Diyor? Satışlar Düştü mü?
Toplum Çalışmaları Enstitüsü, Ankara'da esnaf ve işletme çalışanlarıyla yüz yüze yaptığı görüşmelerde çarpıcı sonuçlara ulaştı.
- 1-5 arası çalışanı olan işletmelerin %47,5'i satışlarının düştüğünü belirtti.
- 11 ve üzeri çalışanı olan işletmelerde ise bu oran %56'ya yükseldi.
Ankete katılan işletmelerin ve çalışanların %47'si boykot eylemini doğru bulurken, %43,3'ü doğru bulmadı. Katılımcıların büyük bir kısmı boykotun amacına ulaşıp ulaşamayacağı konusunda karamsar. Katılımcıların %51’i "hayır" yanıtını verirken, "evet" diyenlerin oranı ise sadece %10,4’te kaldı.
Bu sonuçlar, boykotun esnaf üzerindeki olumsuz etkilerini ve geleceğe dair belirsizliği ortaya koyuyor.
Merkez Bankası Verileri Ne Anlatıyor?
Enstitü, Merkez Bankası'nın ödeme sistemleri istatistiklerini inceleyerek tüketimdeki düşüşü somut verilerle desteklemeye çalıştı. Maaş ödemeleri dışarıda bırakıldığında, tüketim talebinde bayram öncesine göre %26'lık bir düşüş saptandı.
Enstitü, "Bu çerçevede bayram ve bayramın hemen öncesinde yapılan maaş ödemelerinin tüketimi artırıcı etkisine rağmen bu raporda yer verilen analizler de dikkate alındığında, 2 Nisan boykotunun tüketimde dikkate değer bir düşüşe neden olduğu söylenebilir" bulgusuna ulaştı.
Toplum Çalışmaları Enstitüsü'nün raporu, 2 Nisan'daki tüketim boykotunun Ankara esnafı üzerindeki olumsuz etkilerini net bir şekilde ortaya koyuyor. AVM yoğunluğundaki değişimler, esnafın yaşadığı gelir kayıpları ve Merkez Bankası verileri, boykotun ekonomik etkilerini gözler önüne seriyor. Boykotun geleceği ve esnafın bu durumdan nasıl etkileneceği ise merak konusu olmaya devam ediyor.
