Ünye'de Tek! 61 Yıllık Miras: Saçma Ağı Ustası Abdullah Bolat
Ordu'nun Ünye ilçesinde Hızarbaşı Kumarlı Mahallesi'nde yaşayan Abdullah Bolat (70), çocukluk yıllarında koyun otlatırken öğrendiği saçma balık ağı örme sanatını 61 yıldır yaşatıyor. 9 yaşından beri bu zanaatı icra eden Bolat, el becerisiyle ailesini geçindirmiş ve çocuklarını büyütmüş.
Geçmişte talebin yüksek olduğunu, günümüzde ise azaldığını belirten Bolat, bir ağın yaklaşık 10 günde tamamlandığını söylüyor. Peki, bu geleneksel el sanatının bugünü ve geleceği ne durumda?
Saçma Ağı: Bir Zamanların Vazgeçilmezi
Saçma ağlarının sıfırdan üretiminin yanı sıra tamiratlarını da yaptığını ve kurşunlarını değiştirdiğini belirten Bolat, 6 bin 500 liradan sattığı ağlara talebin azaldığını ifade ediyor. Bolat, o eski günleri şöyle anlatıyor:
"Önceden balık çok olduğu için talep fazlaydı, şu anda o kadar balık olmadığından talep de azaldı ama yine de yıllık 50-60 tane sıfırdan saçma ağı yapar satarım. Daha çok kışın dokuyup, yazın kurşunlarını da takıp satıyorum. Bunu hem ırmakta hem de denizde kullanıyorlar."
Bolat'ın sözlerinden de anlaşılacağı gibi, saçma ağı bir zamanlar bölge halkı için vazgeçilmez bir araçtı. Peki, bu durum neden değişti?
Bölgede Tek Usta: Abdullah Bolat
Abdullah Bolat, bölgede bu işi yapan tek kişi olduğunu vurguluyor ve ekliyor:
"Bölgede benden başka yapan yok, Samsun Bafra’dan dahi tamirat için saçma ağları geliyor. Bu işi yapan da azaldığı için beni buluyorlar. Önceden her evde bir saçma ağı olurdu, bir gelenekti."
Bu sözler, hem Bolat'ın zanaatındaki ustalığını hem de bu geleneksel el sanatının ne kadar azaldığını gözler önüne seriyor. Peki, bu durumun sebepleri neler olabilir?
- Balık popülasyonunun azalması
- Modern balıkçılık yöntemlerinin yaygınlaşması
- Genç nesillerin bu zanaata ilgi duymaması
Bu faktörler, saçma ağı gibi geleneksel el sanatlarının geleceğini tehdit ediyor.
Abdullah Bolat'ın 61 yıldır sürdürdüğü bu zanaat, bir dönemin önemli geçim kaynaklarından biriydi. Ancak zamanla değişen koşullar, bu el sanatının da unutulmaya yüz tutmasına neden oldu. Bolat gibi ustaların çabalarıyla yaşatılmaya çalışılan bu değerin, gelecek nesillere aktarılması için desteklenmesi gerekiyor.
