Tapu Oyunu Bitti! Bakanlık Harekete Geçti: İşte O Açıklama İstenenler

Hazine ve Maliye Bakanlığı, kayıt dışı ekonomiyle mücadele kapsamında yeni bir adım attı. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından geliştirilen Mekansal Veri Analiz (MEVA) Sistemi sayesinde, tapu beyanlarındaki usulsüzlükler mercek altına alındı. İlk aşamada 16 binden fazla taşınmaz taranarak, beyan edilen değerlerle gerçek değerler arasında fark tespit edilen 9 bin 150 kişiden açıklama istendi.

MEVA Sistemi Nedir?

MEVA, Gelir İdaresi Başkanlığı'nın dijital uygulamalarını geliştiren GİB Teknoloji ekipleri tarafından hayata geçirilen coğrafi bilgi sistemi temelli bir yazılımdır. Bu sistem, beyanname, bildirim, yoklama gibi bilgilerin yanı sıra tapu ve kadastro kayıtları, ikametgah ve yapı belgeleri, banka kredisi ve gayrimenkul ilan bilgileri gibi birçok farklı kaynaktan veri toplamaktadır. Toplanan bu veriler, harita üzerinden görsel olarak sorgulanabilir ve analiz edilebilir. Ayrıca, çeşitli algoritmalar kullanılarak gayrimenkullerin gerçek alım satım ve kira bedelleri tespit edilebilmektedir.

Tapuda Gerçek Değer Neden Önemli?

Gayrimenkul alım satım işlemlerinde tapuda gösterilen değer, ödenmesi gereken vergi ve harç miktarını doğrudan etkiler. Gerçek değerin altında bir bedel beyan edilmesi, daha az vergi ödenmesine yol açar. Ancak bu durum, tespit edildiğinde cezai yaptırımlara neden olabilir. Bakanlık, MEVA sistemi sayesinde bu tür usulsüzlüklerin önüne geçmeyi hedefliyor.

• Vergi Kaçağının Önlenmesi: Gerçek değerin beyan edilmesi, devletin vergi gelirlerinin artmasını sağlar.
• Adil Rekabetin Sağlanması: Dürüst mükelleflerin haksız rekabetle karşılaşmasının önüne geçilir.
• Ekonomik İstikrarın Desteklenmesi: Kayıt dışı ekonominin azaltılması, ekonomik istikrarı güçlendirir.

Açıklama İstenenler Ne Yapmalı?

Kendilerinden açıklama istenen kişilerin, herhangi bir ceza olmaksızın pişmanlık hükümlerinden yararlanarak eksik ödedikleri harç miktarını yatırma imkanı bulunmaktadır. Ancak açıklamaları yeterli olmayan veya gönüllü olarak harç miktarını artırmayan kişiler vergi incelemesine sevk edilecektir. Bu durumda, eksik harçların yüzde 25 vergi ziyaı cezasıyla tahsil edilmesi söz konusu olabilir.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, MEVA'nın kısa sürede ülke genelindeki tüm vergi dairelerinde kullanılmaya başlanacağını belirtti. Bu sayede her vergi dairesi, sorumlu olduğu alan içindeki tüm gayrimenkulleri harita üzerinden takip edebilecek ve gerekli işlemleri hızlıca yapabilecektir. Bakan Şimşek, gayrimenkul alım satım işlemlerinde tapuda gerçek satış bedelinden daha düşük bedel üzerinden işlem yapanların, kendilerinden açıklama istenmesini beklemeden harçlarını pişmanlık hükümlerinden yararlanarak cezasız şekilde ödeyebileceklerini vurguladı. MEVA uygulamasıyla doğru ve gerçek değerler üzerinden işlem yapılmasının sağlanarak, kayıt dışılığın azaltılması ve gönüllü uyumun artırılması hedefleniyor.