Türkiye'de kuaförler başta olmak üzere birçok işletme, arka planda çalan müzikler için telif ödemek zorunda kalabilir. Müzik sektöründeki eser sahipleri, umuma açık alanlarda yapılan müzik yayınları için telif ücreti talep etmeye başladı. Bu durum, özellikle küçük işletmeleri zor durumda bırakacağa benziyor. Tartışmanın odağındaki kuaförler ise uygulamaya tepkili. Peki, bu yeni uygulama tam olarak ne anlama geliyor ve işletmeleri nasıl etkileyecek?
Müzik Telifi Uygulaması Nedir?
Müzik sektöründe eser sahipleri, eserlerinin umuma açık ortamlarda (AVM, lokanta, kafe, market, sinema, düğün salonu vb.) kullanılması durumunda telif ücreti talep etme hakkına sahip. Bu hak, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile güvence altına alınmıştır. Ancak, bu hakkın uygulanması konusunda yaşanan belirsizlikler ve yüksek telif ücretleri, özellikle küçük işletmelerin tepkisini çekiyor.
Yeni uygulamayla birlikte, işletmelerin metrekare başına yıllık 6 bin TL gibi yüksek bir telif ücreti ödemesi bekleniyor. Bu durum, özellikle kuaförler gibi küçük işletmeler için ciddi bir mali yük anlamına geliyor.
- Uygulama, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na dayanıyor.
- İşletmelerden metrekare başına yıllık telif ücreti talep ediliyor.
- Telif ödemeyen işletmelere yasal işlem başlatılabilir.
Kuaförler Neden Tepkili?
35 yıldır kuaförlük yapan Recep Gökçetin, duruma tepkisini şu sözlerle dile getiriyor: "Birden şok oldum, sabah dükkana ihtarname geldi. Bu ihtarda kuaför salonunuzda müzik dinlerseniz senelik bize 8 ile 12 bin lira arası yıllık ödeme yapmamızı istiyorlar. Yapmazsak banka hesaplarımıza haciz göndereceklerini söylüyorlar."
Kuaförler, müşterilerin bekleme sürelerini keyifli hale getirmek için müzik yayını yaptıklarını, bu uygulamanın hem kendilerini hem de müşterilerini olumsuz etkileyeceğini belirtiyor. Ayrıca, yüksek telif ücretlerinin işlerini aksatacağını ve müşteri memnuniyetini düşüreceğini düşünüyorlar.
Telif ücretini ödemeyen işletmelere ise lisans bedelinin 3 katı tazminat ve 1 ila 5 yıl arası hapis cezası verilebileceği belirtiliyor. Bu durum, işletmeler üzerinde büyük bir baskı oluşturuyor.
Uygulamanın Muhtemel Sonuçları
Müzik telifi uygulaması, sadece kuaförleri değil, birçok farklı sektördeki işletmeyi etkileyecek gibi görünüyor. Uygulamanın hayata geçmesiyle birlikte:
- Küçük işletmelerin mali yükü artacak.
- Müşteri memnuniyeti düşebilir.
- Bazı işletmeler müzik yayını yapmaktan vazgeçebilir.
- Telif ihlalleri nedeniyle yasal süreçler yaşanabilir.
Müzik telifi tartışması, eser sahiplerinin haklarının korunması ile işletmelerin ekonomik çıkarları arasındaki dengeyi bulmanın ne kadar zor olduğunu bir kez daha gösteriyor. Umuyoruz ki, bu konuda adil ve sürdürülebilir bir çözüm bulunabilir.
