İşsizlik Sigortası Fonu, 2024 yılının ilk dört ayında dikkat çekici bir büyüme göstererek 68,5 milyar TL'lik bir artışla toplamda 427 milyar 483 milyon TL'lik bir varlığa ulaştı. Fonun bu büyümesi, işsiz kalan sigortalılar için önemli bir güvence oluştururken, fonun gelir ve gider kalemleri de merak konusu oldu. Peki, bu büyümenin arkasındaki temel faktörler neler ve işsizlik ödeneği miktarları neye göre belirleniyor?
İşsizlik Sigortası Fonu'nun Büyüme Dinamikleri
İşsizlik Sigortası Fonu, işveren ve sigortalı primleri ile devlet katkıları sayesinde büyümeye devam ediyor. Fonun gelirleri, işçi ve işveren primleri başta olmak üzere çeşitli kaynaklardan sağlanırken, giderleri ise işsizlik ödeneği ve teşvik ödemeleri gibi kalemlerden oluşuyor. Bu yılın ilk dört ayında fonun gelirleri 146 milyar 83 milyon TL olarak gerçekleşirken, giderleri ise 77 milyar 572 milyon TL olarak kaydedildi. Gelir ve gider arasındaki bu fark, fonun büyümesine önemli katkı sağladı.
İşsizlik Ödeneği Miktarı Nasıl Hesaplanıyor?
İşsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanıyor. Ödenek miktarı, işten ayrılmadan önceki son dört aylık kazancın yüzde 40'ı olarak belirleniyor. Ancak, hesaplanan bu tutar asgari ücretin yüzde 80'ini aşamıyor. Bu nedenle, işsizlik ödeneği miktarı, kişinin son dönemdeki kazancına ve asgari ücret düzeyine göre değişiklik gösterebiliyor. 2024 yılı için en düşük işsizlik ödeneği miktarı, mevcut asgari ücretle 10 bin 323 TL olarak uygulanıyor.
- Ödenek miktarı, son 4 aylık brüt maaşın %40'ı olarak hesaplanır.
- Hesaplanan tutar, asgari ücretin %80'ini geçemez.
- Damga vergisi kesintisi yapılır.
İşsizlik Ödeneğinden Yararlanma Şartları
İşsizlik ödeneğinden yararlanabilmek için belirli şartların sağlanması gerekiyor. İşsiz kalan kişinin, kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalması, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olması, hizmet akdinin feshinden önceki son 3 yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemesi ve hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içerisinde İŞKUR'a başvurması gerekiyor. Bu şartları sağlayan işsizler, sigortalılık sürelerine göre 180 ila 300 gün arasında işsizlik ödeneği alabiliyorlar.
- Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmak.
- Son 120 gün hizmet akdine tabi olmak.
- Son 3 yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olmak.
- İşten ayrıldıktan sonra 30 gün içinde İŞKUR'a başvurmak.
İşsizlik Sigortası Fonu'nun büyümesi, işsiz kalan vatandaşlar için önemli bir güvence oluştururken, fonun sürdürülebilirliği ve etkin kullanımı da büyük önem taşıyor. İşsizlik ödeneği, işsiz kalan bireylerin geçimlerini sağlamalarına yardımcı olurken, aynı zamanda iş arama süreçlerinde de onlara destek sağlıyor. Bu nedenle, fonun doğru yönetilmesi ve işsizlik ödeneği şartlarının adil bir şekilde belirlenmesi, sosyal devlet anlayışının önemli bir gereği olarak karşımıza çıkıyor.
