Giresun'da yaşanan zirai don felaketi, fındık fiyatlarını rekor seviyelere taşıdı. Serbest piyasada 185 TL'ye yükselen fındık fiyatları, üreticileri ve tüketicileri tedirgin ediyor. Peki, bu artışın arkasındaki sebepler neler? Piyasada neler bekleniyor?
Zirai Donun Fındık Fiyatlarına Etkisi
Giresun’un tarihi fındık pazarı esnaflarından Mustafa Kankaya, yaşanan zirai donun etkilerinin piyasaya yansımaya başladığını belirtiyor. Kankaya, "Geçen hafta fındık fiyatı 170 lira civarındaydı. Sahada yapılan zirai don tespit çalışmalarının ardından, Giresun kalite 53 randıman fındığın fiyatı 185 liraya yükseldi. Bu artışın zirai donun etkilerinden kaynaklandığını söyleyebiliriz," diyor. Ayrıca, havaların ısınmasıyla birlikte kahverengi kokarca zararlısının da etkilerinin önümüzdeki günlerde hissedilebileceği belirtiliyor. Zarar tespitleri daha net olarak ilerleyen süreçte ortaya çıkacaktır.
TMO'nun Rolü ve Beklentiler
Zirai donun Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) üzerindeki etkilerine de dikkat çeken Kankaya, TMO’nun stoklarında hızlı bir erime yaşandığını vurguluyor. Kankaya, "TMO, elindeki fındığı 50 randıman esasına göre kilogramı 125 liradan satışa sunmuştu. Ancak bu fiyata sanayici ve ihracatçıdan beklenen talep gelmemişti. Don afetinin ardından ise TMO’nun satışa sunduğu fındıklara yoğun ilgi oluştu. Daha önce parasını yatıran ve talep edenlerin işlemleri tamamlandı, TMO ise, yeni satışları durdurdu. Bu durum, fiyat güncellemesi sinyali veriyor. Görünen o ki TMO’nun stokları hızla tükenecek ve bu da yeni sezon fındığı için piyasada yer açacaktır," şeklinde konuştu.
Fındık Üretimi ve Türkiye Ekonomisi
Türkiye, dünya fındık üretiminin büyük bir bölümünü karşılamaktadır. Fındık, özellikle Karadeniz Bölgesi için önemli bir gelir kaynağıdır. Ancak, iklim değişiklikleri ve doğal afetler fındık üretimini olumsuz etkileyebilmektedir. Zirai don, fındık bahçelerinde büyük zararlara yol açarak rekolteyi düşürebilir ve dolayısıyla fiyatların artmasına neden olabilir. Bu durum, hem üreticileri hem de tüketicileri olumsuz etkileyebilir. Türkiye'nin fındık ihracatındaki payı da bu tür olaylardan etkilenebilir.
Zirai don felaketi sonrası fındık fiyatlarındaki bu artış, piyasada belirsizlik yaratmaya devam ediyor. TMO'nun stoklarının azalması ve yeni sezon beklentileri, fiyatların seyrini etkileyecek önemli faktörler arasında yer alıyor. Üreticiler, zararlarının karşılanmasını ve fiyat istikrarının sağlanmasını beklerken, tüketiciler ise uygun fiyatlı fındığa ulaşmanın yollarını arıyor. Önümüzdeki günlerde yapılacak açıklamalar ve alınacak önlemler, fındık piyasasının geleceği açısından kritik öneme sahip olacak.
