Oxford Üniversitesi tarafından yapılan yeni bir araştırma, sağlıklı yaşlanmada çevresel faktörlerin genetikten 10 kat daha etkili olduğunu ortaya koydu. İngiltere'de yaklaşık yarım milyon kişinin incelendiği çalışma, yaşam tarzı ve çevresel koşulların biyolojik yaşlanma üzerindeki etkisini detaylı bir şekilde analiz etti.
Çevresel Faktörlerin Yaşlanmaya Etkisi
Araştırmacılar, katılımcıların genetik risklerini belirleyerek obezite, yüksek tansiyon gibi yaygın sağlık sorunlarını takip etti. Biyolojik yaşlanmayı ölçmek için kan örneklerindeki proteinler kullanıldı. Başlangıçta 164 çevresel faktör incelendi, ancak bunlar 25 temel ölçüme indirgendi. Bu faktörler arasında:
- Eğitim seviyesi
- Hane geliri ve istihdam durumu
- Uyku düzeni ve egzersiz alışkanlıkları
- Sigara kullanımı ve sosyal destek
- Çocukluk dönemi vücut ağırlığı
Genetikten Daha Güçlü Bir Etki
Araştırma sonuçları, çevresel faktörlerin tek başına erken ölüm riskini artırmada küçük bir rol oynadığını, ancak yaşam boyu bir araya geldiklerinde bu riski önemli ölçüde yükselttiğini gösterdi. Özellikle eğitim seviyesi, gelir düzeyi ve yaşam tarzı alışkanlıklarının biyolojik yaşlanma üzerinde genetikten çok daha güçlü bir etkiye sahip olduğu belirlendi.
Oxford Üniversitesi araştırmacıları, bu bulguların sağlıklı yaşlanma stratejileri geliştirilirken çevresel faktörlere daha fazla odaklanılması gerektiğini vurguluyor. Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemenin ve çevresel koşulları iyileştirmenin, genetik yatkınlıklardan bağımsız olarak yaşam kalitesini artırabileceği ifade ediliyor.
Bu çalışma, sağlıklı yaşlanma konusunda genetik faktörlerden ziyade yaşam tarzı ve çevresel koşulların ne kadar kritik olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor. Sağlıklı bir gelecek için bireysel ve toplumsal düzeyde atılacak adımların önemi bir kez daha vurgulanıyor.
